| x |
Werk in Pompeii
Druivenplukkers
(Fresco uit
Pompeii)
(Fresco uit
Pompeii)
Reconstructie van het
malen van graan.
Vaak werden er ipv slaven
muildieren voor gebruikt.
malen van graan.
Vaak werden er ipv slaven
muildieren voor gebruikt.
Timmerman
(Fresco uit Pompeii)
(Fresco uit Pompeii)
Pottenbakkers
(Fresco uit Pompeii)
(Fresco uit Pompeii)
De industrie was zelfvoorzienend. Dat wil zeggen alles was bedoeld voor de behoefte van de inwoners van de stad Pompeii. Het overschot werd geëxporteerd.
de grootse industrieen:
- Pottebakkerijenn, waar bv behalve keuken- en serviesspullen ook dakpannen en amphora's werden gemaakt. Waarschijlijk ook voor de export.
- De wolindustrie, van geschoren schaapswol tot toga, was een belangrijke industrie in Pompeii. De vollerijen, waar kostbare toga's
werden schoongemaakt, horen hier ook bij. Er waren 4 grote vollerijen.
- Verschillende grote bakkerijen voorzagen de stad van brood en banket. Het graan werd ter plaatste gemalen en gebakken.
- Garum fabrieken. Waarschijnlijk aan de oever van de rivier Sarno. Ze zijn nog niet gelokaliseerd en opgegraven maar omdat dit een belangrijk exportprodukt
van Pompei was en er zoet water voor de bereiding nodig was moeten ze te vinden zijn aan de nog onopgegraven kant van Pompeii.
de grootse industrieen:
- Pottebakkerijenn, waar bv behalve keuken- en serviesspullen ook dakpannen en amphora's werden gemaakt. Waarschijlijk ook voor de export.
- De wolindustrie, van geschoren schaapswol tot toga, was een belangrijke industrie in Pompeii. De vollerijen, waar kostbare toga's
werden schoongemaakt, horen hier ook bij. Er waren 4 grote vollerijen.
- Verschillende grote bakkerijen voorzagen de stad van brood en banket. Het graan werd ter plaatste gemalen en gebakken.
- Garum fabrieken. Waarschijnlijk aan de oever van de rivier Sarno. Ze zijn nog niet gelokaliseerd en opgegraven maar omdat dit een belangrijk exportprodukt
van Pompei was en er zoet water voor de bereiding nodig was moeten ze te vinden zijn aan de nog onopgegraven kant van Pompeii.
klerenpers in vollerij (reclamegraffiti Pompeii)
Vele rijke Romeinen lieten in de omgeving van Pompeii grote villas bouwen.
Ook de welvaart in de stad zelf nam toe. Er kwam dus behoefte aan nieuwe dingen, mooier, beter of gewoon anders dan wat er al was. De laatste jaren voor de ramp
was er een toename van import van produkten uit het hele Romeinse rijk naar Pompeii.
Zelfs buitenlandse wijnen en buitenlandse garum (Uit Spanje) werden geïmporteerd.
Pompeii was aan het herstellen van de enorme aardbeving in 62 AD, maar was vol hoop en energie en hard op weg een tweede Rome te worden.
Nu ja dat is wat overdreven, maar een tweede Ostia (De belangrijkste haven van Rome) moest toch wel kunnen...
Ook de welvaart in de stad zelf nam toe. Er kwam dus behoefte aan nieuwe dingen, mooier, beter of gewoon anders dan wat er al was. De laatste jaren voor de ramp
was er een toename van import van produkten uit het hele Romeinse rijk naar Pompeii.
Zelfs buitenlandse wijnen en buitenlandse garum (Uit Spanje) werden geïmporteerd.
Pompeii was aan het herstellen van de enorme aardbeving in 62 AD, maar was vol hoop en energie en hard op weg een tweede Rome te worden.
Nu ja dat is wat overdreven, maar een tweede Ostia (De belangrijkste haven van Rome) moest toch wel kunnen...
Misschien een troost. Armband
gegeven door meester aan slavin in
pompeii. Aan de binnenkant staat:
DOM[I]NUS ANCILLAE SUAE. "van de
meester aan zijn slavin"
gegeven door meester aan slavin in
pompeii. Aan de binnenkant staat:
DOM[I]NUS ANCILLAE SUAE. "van de
meester aan zijn slavin"
Verkoop van brood
(Fresco uit Pompeii)
(Fresco uit Pompeii)
Tijd om meer aandacht te geven aan het door mij meest verafschuwde werk. Maar er zal heus wel erger werk geweest zijn...
Jawel: de vollerij dus!!! Hierboven zag je al wat plaatjes van het werk in een vollerij. De vollerij was een soort wasserij en
herstelruimte voor kleding en ook werd er wol verwerkt tot stof voor kleding. Er waren grote kuddes schapen rondom
Pompeii en dus genoeg schapenwol. Volgens keizer Augustus was het spinnen van wol een van de grootste deugden van een
trouw huisvrouw. Hij verplichtte zijn eigen dochter Julia tot het zelf spinnen van haar wol. Ze had er een frisse hekel aan, net zoals elke moderne vrouw in die tijd.
Jawel: de vollerij dus!!! Hierboven zag je al wat plaatjes van het werk in een vollerij. De vollerij was een soort wasserij en
herstelruimte voor kleding en ook werd er wol verwerkt tot stof voor kleding. Er waren grote kuddes schapen rondom
Pompeii en dus genoeg schapenwol. Volgens keizer Augustus was het spinnen van wol een van de grootste deugden van een
trouw huisvrouw. Hij verplichtte zijn eigen dochter Julia tot het zelf spinnen van haar wol. Ze had er een frisse hekel aan, net zoals elke moderne vrouw in die tijd.
PLATTEGROND FULLONICA STEPHANI (EEN VILLA VERBOUWD TOT WASSERIJ)
reconstructie vollerij in Ostia
Boer
Een prachtige maquette van
de fullonica Stephani
de fullonica Stephani
Kaarden en bleken van stoffen in
een fullonica (vollerij)
een fullonica (vollerij)
De vulkanische grond in en rond Pompeii was zeer vruchtbaar. Zo vruchtbaar dat er twee oogsten per jaar mogelijk waren. Er waren olijf- en wijngaarden.
Er groeide overvloedig gras, granen, groenten en kruiden. Grote kuddes schapen leverden wol voor de in Pompeii belangrijke wolindustrie.
Er waren varkens, koeien, geiten en kippen. Wilde dieren leefden in de bossen langs de flanken van de Vesuvius. Er werd honing gewonnen.
Uit de zee kwam de vis voor de in het hele Romeinse rijk beroemde vissaus: Garum. De rivier de Sarno zorgde voor zoet water en zoetwater vissen.
Op wat aardbevingen na *kuch* leek het een paradijs op aarde. Al scheen de wijn uit Pompeii berucht om de enorme kater die je ervan kreeg.
(Volgens Plinius de oudere althans in zijn Naturalis Historia, boek XVI)
De villa's
De grote villa's buiten de stad waren meestal zelfvoorzienend en hadden eigen wijn-en olijfgaarden, groente-en kruidentuinen en veestapel.
Het brood werd vaak zelf gebakken.
Ook binnen de stadsmuren van Pompeii waren een paar grootgrondbezitters met enorme villa's.
Deze villa's in de stad hadden altijd bijbehorende kleine winkeltjes waar producten van de grondopbrengst werden verkocht. Ook verhuurden ze
onder aan anderen, die er bv een thermopolium of werkplaats mochten beheren. Julia Felix verhuurde zelfs een privé badhuis op haar terrein.
De grootgrondbezitters met hun enorme villa's waren de notabelen van de stad, en hadden de politieke macht, maar besteedden het werk uit aan de
middenklasse. Dat wil zeggen dat bv. een bakker of de leidinggevende slaaf van een vollerij min of meer zelfstandig werkten en zelf ook
behoorlijk rijk konden worden.
Er groeide overvloedig gras, granen, groenten en kruiden. Grote kuddes schapen leverden wol voor de in Pompeii belangrijke wolindustrie.
Er waren varkens, koeien, geiten en kippen. Wilde dieren leefden in de bossen langs de flanken van de Vesuvius. Er werd honing gewonnen.
Uit de zee kwam de vis voor de in het hele Romeinse rijk beroemde vissaus: Garum. De rivier de Sarno zorgde voor zoet water en zoetwater vissen.
Op wat aardbevingen na *kuch* leek het een paradijs op aarde. Al scheen de wijn uit Pompeii berucht om de enorme kater die je ervan kreeg.
(Volgens Plinius de oudere althans in zijn Naturalis Historia, boek XVI)
De villa's
De grote villa's buiten de stad waren meestal zelfvoorzienend en hadden eigen wijn-en olijfgaarden, groente-en kruidentuinen en veestapel.
Het brood werd vaak zelf gebakken.
Ook binnen de stadsmuren van Pompeii waren een paar grootgrondbezitters met enorme villa's.
Deze villa's in de stad hadden altijd bijbehorende kleine winkeltjes waar producten van de grondopbrengst werden verkocht. Ook verhuurden ze
onder aan anderen, die er bv een thermopolium of werkplaats mochten beheren. Julia Felix verhuurde zelfs een privé badhuis op haar terrein.
De grootgrondbezitters met hun enorme villa's waren de notabelen van de stad, en hadden de politieke macht, maar besteedden het werk uit aan de
middenklasse. Dat wil zeggen dat bv. een bakker of de leidinggevende slaaf van een vollerij min of meer zelfstandig werkten en zelf ook
behoorlijk rijk konden worden.
~~SALVE LUCRUM!~~
GEGROET WINST!
GEGROET WINST!
Olijfpers
(Pompeii)
(Pompeii)
Wijnpers
(Pompeii)
(Pompeii)
Bakkerij met verkoop-
toonbank (Pompeii)
toonbank (Pompeii)
Reconstructie van een
bakkerij waarin de fresco
links ook uitgebeeld is.
(Linksonder o0p het plaatje)
bakkerij waarin de fresco
links ook uitgebeeld is.
(Linksonder o0p het plaatje)
Bakkerij met graanmolens.
Grote oven links.
(Pompeii)
Grote oven links.
(Pompeii)
koperslagers. Let op het
hondje dat ligt te slapen.
hondje dat ligt te slapen.
Nog meer timmerlui tijdens
een religieus festival (Pompeii)
een religieus festival (Pompeii)
Diner met slaven(slaven zijn kleiner afgebeeld
dan hun meesters)
dan hun meesters)
Van al het rotwerk dat er was lijkt mij
werken in een fullonica (vollerij) het ergst
werken in een fullonica (vollerij) het ergst
Voller (aaaarch dag in dag uit
stoffen zacht trappelen in urine)
stoffen zacht trappelen in urine)
Laten we ook de vele prostituees en
bordelen niet vergeten. Er werd veel
vrijer met seks omgegaan dan vandaag de
dag. Dit plaatje komt bv gewoon uit de
keuken van het huis van Vettii.
bordelen niet vergeten. Er werd veel
vrijer met seks omgegaan dan vandaag de
dag. Dit plaatje komt bv gewoon uit de
keuken van het huis van Vettii.
fullonica Stephani
DE WOLINDRUSTRIE WAS HEEL BELANGRIJK VOOR DE ECONOMIE IN POMPEII
Het bewijsstuk hiervoor was de wolmarkt op het forum. Het forum was immers het centrum van
de stad. Het prachtige gebouw voor de vollers wat hier stond werd opgericht door
EUMACHIA. Zij kwam uit een onbelangrijke familie. Haar vader schijnt zeer rijk geworden te
zijn in de baksteenindustrie en zij trouwde nog rijker. In haar leven werd ze steeds rijker en/dus
belangrijker. De wolmarkt richtte zij op in naam van haar zoon. Ze werd patrones
(beschermvrouw) van de vollers en die richtten weer een standbeeld voor haar op. Ze had ook
een eigen begraafplaats voor zichzelf en haar huishouden. Dit is een van de vrouwen uit die tijd
waarvan we weten dat ze veel macht had.
Het bewijsstuk hiervoor was de wolmarkt op het forum. Het forum was immers het centrum van
de stad. Het prachtige gebouw voor de vollers wat hier stond werd opgericht door
EUMACHIA. Zij kwam uit een onbelangrijke familie. Haar vader schijnt zeer rijk geworden te
zijn in de baksteenindustrie en zij trouwde nog rijker. In haar leven werd ze steeds rijker en/dus
belangrijker. De wolmarkt richtte zij op in naam van haar zoon. Ze werd patrones
(beschermvrouw) van de vollers en die richtten weer een standbeeld voor haar op. Ze had ook
een eigen begraafplaats voor zichzelf en haar huishouden. Dit is een van de vrouwen uit die tijd
waarvan we weten dat ze veel macht had.
Hier zien we het hele proces. De vuile was werd naar de achterkant gebracht. Fijne was werd behandeld in het voormalig atrium.
De was met hardnekkige vlekken werd vertrappeld in de saltus fullonici (met menselijke urine) en daarna in de andere kuipen (uiterst rechts)
verder gewassen.
Om te bleken werd zwavelstoom gebruikt en werden speciale producten aan het water toegevoegd.
Ook werd er geverfd in speciale kuipen. Naast de waskuipen beneden waren een keuken, eetkamer en latrine plus een kleine tuin voor de
werknemers.(nu ja, slaven). Tunieken en toga's werden gestreken met een persijzer; thorcular. De schone kleren werden gestreken en hersteld
in de voormalige oecus. (boven het impluvium) Hier werden ook de kleren aan klanten teruggegeven of nieuwe kleren getoond en verkocht.
Er waren verschillende opzichters en de eigenaars woonden op de bovenverdieping. (Reconstructie uit ' Pompeii nu en 2000 jaar geleden ' Alberto Carpiceci.)
De was met hardnekkige vlekken werd vertrappeld in de saltus fullonici (met menselijke urine) en daarna in de andere kuipen (uiterst rechts)
verder gewassen.
Om te bleken werd zwavelstoom gebruikt en werden speciale producten aan het water toegevoegd.
Ook werd er geverfd in speciale kuipen. Naast de waskuipen beneden waren een keuken, eetkamer en latrine plus een kleine tuin voor de
werknemers.(nu ja, slaven). Tunieken en toga's werden gestreken met een persijzer; thorcular. De schone kleren werden gestreken en hersteld
in de voormalige oecus. (boven het impluvium) Hier werden ook de kleren aan klanten teruggegeven of nieuwe kleren getoond en verkocht.
Er waren verschillende opzichters en de eigenaars woonden op de bovenverdieping. (Reconstructie uit ' Pompeii nu en 2000 jaar geleden ' Alberto Carpiceci.)
Herder
Kussenwinkel
Grappig:
"Piskruier", iemand die pis vervoert voor de vollerijen; als beroep
opgegeven in het bevolkingsregister van Leiden (1795)
(Gemeentearchief aldaar).
"Piskruier", iemand die pis vervoert voor de vollerijen; als beroep
opgegeven in het bevolkingsregister van Leiden (1795)
(Gemeentearchief aldaar).
Groentenverkoper
(van een graf in Ostia)
(van een graf in Ostia)
Messenwinkel
Poelier (Rome)
Slager (links) en graanmaler (rechts)
Resultaat = worstenbroodjes???
Resultaat = worstenbroodjes???
Toga verkopers
Wijnwinkel
Werk en winkels
- Je had er alle ambachten die voorkomen in een middelgrote stad. Hoefsmeden, slagers, bakkers, schoenmakers, kappers, wijnverkopers etc.
- De marktlui op het macellum met elke dag verse vis, vlees, fruit en groenten.
- Het forum was de plek voor geldwisselaars en bankiers. Ook waren er leraren en hun klasjes en marktlui die van alles verkochten, zoals
sandalen, potten en pannen, gereedschap, lampen, etc.
- 200 thermopolia zijn al opgegraven, dit waren eenvoudige eet-en drinkwinkeltjes, open naar de straat.Meestal werd een gedeelte aan de straat
van een domus (groot huis) gehuurd.
Arme mensen hadden geen keuken en waren voor warm eten aangewezen op deze thermopolia
- De marktlui op het macellum met elke dag verse vis, vlees, fruit en groenten.
- Het forum was de plek voor geldwisselaars en bankiers. Ook waren er leraren en hun klasjes en marktlui die van alles verkochten, zoals
sandalen, potten en pannen, gereedschap, lampen, etc.
- 200 thermopolia zijn al opgegraven, dit waren eenvoudige eet-en drinkwinkeltjes, open naar de straat.Meestal werd een gedeelte aan de straat
van een domus (groot huis) gehuurd.
Arme mensen hadden geen keuken en waren voor warm eten aangewezen op deze thermopolia
Industrie
Smid
Hier wordt waarschijnlijk een
kledingstuk getoond aan een klant.
Boven hangen kleren te drogen.
kledingstuk getoond aan een klant.
Boven hangen kleren te drogen.
Kapper en klant
(Trier)
(Trier)
Een uithangbord voor
een pottenbakkerij
in Pompeii. Je ziet een
god, waarschijnlijk
Vulkanus, en de pottenbakker
aan het werk. II -3-8
een pottenbakkerij
in Pompeii. Je ziet een
god, waarschijnlijk
Vulkanus, en de pottenbakker
aan het werk. II -3-8
Fullonica (vollerijen)
Prachtige reconstructie.
In rijke huizen van Pompeii
werd soms het eigen brood
gemalen en gebakken
In rijke huizen van Pompeii
werd soms het eigen brood
gemalen en gebakken
Op deze muur een reclame voor
gebruikte bouwmaterialen.
"Tegula cumular(ia) / opercula,
colliquia / venalia, convenito
indide(m)
("Dakpannen, dekplaten, buizen,
kom naar de gebruikelijke plek
om te kopen")
Pompeii, vindplaats niet bekend.
gebruikte bouwmaterialen.
"Tegula cumular(ia) / opercula,
colliquia / venalia, convenito
indide(m)
("Dakpannen, dekplaten, buizen,
kom naar de gebruikelijke plek
om te kopen")
Pompeii, vindplaats niet bekend.
Onderzoek, tekst en webdesign Sione van Walderveen
instrumenten
gevonden in
het huis van de
chirurg
gevonden in
het huis van de
chirurg